Ο ψευδάργυρος είναι ένα απαραίτητο μέταλλο που απαιτείται για τη φυσιολογική σκελετική ανάπτυξη και την ομοιόσταση των οστών. Επιπλέον, ο ψευδάργυρος φαίνεται να μπορεί να προάγει την αναγέννηση των οστών. Ωστόσο, οι κυτταρικές και μοριακές οδοί μέσω
των οποίων ο ψευδάργυρος προάγει την ανάπτυξη των οστών, την ομοιόσταση και την αναγέννηση είναι ελάχιστα κατανοητές. Ο ψευδάργυρος μπορεί να επηρεάσει θετικά τις λειτουργίες των χονδροκυττάρων και των οστεοβλαστών, ενώ αναστέλλει τη δραστηριότητα των οστεοκλαστών, σύμφωνα με τον ευεργετικό ρόλο του ψευδαργύρου στην ομοιόσταση και την αναγέννηση των οστών. Με βάση τις επιδράσεις του ψευδαργύρου στους πληθυσμούς των σκελετικών κυττάρων και τον ρόλο του ψευδαργύρου στη σκελετική ανάπτυξη, αναπτύσσονται θεραπευτικές προσεγγίσεις που χρησιμοποιούν ψευδάργυρο για τη βελτίωση της οστικής αναγέννησης [1].
Ο ψευδάργυρος είναι γνωστός ως βασικός διατροφικός παράγοντας για την ανάπτυξη του ανθρώπου και των ζώων. Η καθυστέρηση της ανάπτυξης των οστών είναι ένα κοινό εύρημα σε διάφορες καταστάσεις που σχετίζονται με διατροφική έλλειψη ή ανεπάρκεια ψευδαργύρου. Η περιεκτικότητα σε ψευδάργυρο των οστών έχει αποδειχθεί ότι μειώνεται στη γήρανση, τη σκελετική εκφόρτωση και τις μετεμμηνοπαυσιακές καταστάσεις, υποδηλώνοντας το ρόλο του στην οστική διαταραχή.
Ο ψευδάργυρος έχει αποδειχθεί ότι έχει διεγερτική δράση στον σχηματισμό και την ανοργανοποίηση των οστεοβλαστικών οστών. Το μέταλλο ενεργοποιεί άμεσα την αμινοακυλο-tRNA συνθετάση, ένα ένζυμο περιορισμού του ρυθμού στη μεταφραστική διαδικασία της πρωτεϊνοσύνθεσης, στα κύτταρα, και διεγείρει την κυτταρική πρωτεϊνική σύνθεση.
Ο ψευδάργυρος έχει αποδειχθεί ότι διεγείρει τη γονιδιακή έκφραση των μεταγραφικών παραγόντων που σχετίζονται με τον μεταγραφικό παράγοντα 2 (Runx2) που σχετίζεται με τη διαφοροποίηση σε οστεοβλαστικά κύτταρα.
Εξάλλου, ο ψευδάργυρος έχει αποδειχθεί ότι αναστέλλει την οστεοκλαστική οστική απορρόφηση λόγω της αναστολής του σχηματισμού κυττάρων που μοιάζουν με οστεοκλάστες από τα κύτταρα του μυελού των οστών και της διέγερσης του αποπτωτικού κυτταρικού θανάτου των ώριμων οστεοκλαστών.
Ο ψευδάργυρος έχει κατασταλτική επίδραση στον ενεργοποιητή υποδοχέα της οστεοκλαστογένεσης που προκαλείται από τον πυρηνικό παράγοντα (NF)-kappaB συνδέτη (RANKL).
Ο μεταφορέας ψευδαργύρου έχει αποδειχθεί ότι εκφράζεται σε οστεοβλαστικά και οστεοκλαστικά κύτταρα. Η πρωτεΐνη ψευδάργυρου εμπλέκεται στη μεταγραφή. Η πρόσληψη διατροφικού ψευδαργύρου προκαλεί αύξηση της οστικής μάζας. O βήτα-αλανυλ-L: -ιστιδινατο ψευδάργυρος (AHZ) είναι μια ένωση ψευδαργύρου, στην οποία ο ψευδάργυρος χηλοποιείται σε βήτα-αλανυλ-L:-ιστιδίνη.
Η διεγερτική δράση του AHZ στον σχηματισμό οστών είναι πιο έντονη από αυτή του θειικού ψευδαργύρου.
Ο ακεξαμικός ψευδάργυρος έχει επίσης αποδειχθεί ότι έχει ισχυρή αναβολική επίδραση στα οστά. Η από του στόματος χορήγηση AHZ ή ακεξαμικού ψευδαργύρου έχει την επανορθωτική επίδραση στην οστική απώλεια κάτω από διάφορες παθοφυσιολογικές καταστάσεις, όπως η γήρανση, η σκελετική εκφόρτωση, η τοξικότητα των οστών από αργίλιο, η έλλειψη ή ανεπάρκεια ασβεστίου και βιταμίνης D, η πειραματική αρθρίτιδα, η έλλειψη οιστρογόνων, ο διαβήτης και η επούλωση καταγμάτων. Οι ενώσεις ψευδαργύρου μπορούν να σχεδιαστούν ως νέος συμπληρωματικός παράγοντας στην πρόληψη και θεραπεία της οστεοπόρωσης [2].
Τα επίπεδα ιόντων ψευδαργύρου στον ορό και τον οστικό ιστό ασθενών με γεροντική οστεοπόρωση προσδιορίστηκαν και βρέθηκαν να είναι λιγότερα από αυτά που ελήφθησαν από φυσιολογικούς ασθενείς. Τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι η εξάντληση ψευδαργύρου μπορεί να παίζει ρόλο στην παθογένεση της γεροντικής οστεοπόρωσης[3].
Ως αντιοστεοπορωτικός και αντιοστεοπενικός παράγοντας μπορεί να χορηγηθεί το Zincobell, του οποίου κάθε κάψουλα περιέχει τον εξαιρετικά ευαπορρόφητο πικολινικό ψευδάργυρο (10mg) και βιταμίνη C (119mg), η οποία ενισχύει ακόμη περισσότερο την απορρόφηση του πικολινικού ψευδαργύρου.
Καλόν είναι να μετρώνται τα επίπεδα του ψευδαργύρου στον ορό του αίματος, ώστε να καθορίζεται ασφαλώς η απαραίτητη καθημερινή δόση του Zincobell. Συνήθως στην οστεοπενία και την οστεοπόρωση η δόση του Zincobell κυμαίνεται από 2-4 κάψουλες ημερησίως. Αν ληφθούν δύο κάψουλες λαμβάνεται μία πρωί και μια βράδυ με το φαγητό. Αν ληφθούν 4, λαμβάνεται μία κάθε 6 ώρες με το φαγητό ή αν είναι κενό το στομάχι μαζί με ένα ποτήρι νερό.
Bιβλιογραφική Τεκμηρίωση
1.J. Patrick O’Connor, Deboleena Kanjilal, Marc Teitelbaum, Sheldon S. Lin, and Jessica A. Cottrell. Zinc as a Therapeutic Agent in Bone Regeneration. Materials (Basel). 2020 May; 13(10): 2211.
2.Yamaguchi M. Role of nutritional zinc in the prevention of osteoporosis. Mol Cell Biochem. 2010 May;338(1-2):241-54.
3.Atik OS. Zinc and senile osteoporosis. J Am Geriatr Soc. 1983 Dec;31(12):790-1.