Διαταραχές όσφρησης και η αντιμετώπισή τους με ψευδάργυρο© Zincobell: Μπορείτε να αγοράσετε το προϊόν online μέσω της ιστοσελίδας pharmagel.gr ακολουθώντας τον παρακάτω σύνδεσμο: Αγορά Zincobell
Ο όρος διαταραχές της όσφρησης σημαίνει ότι κάποιο άτομο μπορεί να έχει χάσει την ικανότητά του να αναγνωρίζει οσμές ή τις αντιλαμβάνεται με διαφορετικό τρόπο. Υποσμία λέγεται η περιορισμένη ικανότητα αναγνώρισης γνωστών οσμών.
Ο άνθρωπος δεν αναγνωρίζει οσμές με τις οποίες δεν έχει έλθει τουλάχιστον μια φορά σε επαφή. Άλλα άτομα συνειδητοποιούν ότι, όταν μυρίσουν τη μυρωδιά που προέρχεται από γνωστή τους πηγή, αντιλαμβάνονται διαφορετικά την οσμή ή παραποιημένη ή την αισθάνονται ότι προέρχεται από κάτι σάπιο.
Τέλος μερικά άτομα έχουν πλήρη ανοσμία, δηλαδή δεν αναγνωρίζουν καμία οσμή.
Η οσφρητική δυσλειτουργία μπορεί να οριστεί ως τύπου αγωγιμότητας (έχει καταστραφεί η νευρική οδός της όσφρησης και έτσι τα οσμηγόνα ερεθίσματα αδυνατούν να φτάσουν στον εγκέφαλο), νευραισθητήρια (δεν λειτουργεί αποτελεσματικά η νευρική οσφρητική οδός) και κεντρική (έχει υποστεί νευροεκφυλιστική βλάβη ο εγκέφαλος).
Η δυσλειτουργία της όσφρησης είναι σημαντικό κλινικό πρόβλημα που επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα ζωής και αποκλείει τους πάσχοντες από το να γίνουν γευσιγνώστες, διότι η οσφρητική δυσλειτουργία συνοδεύεται και από διαταραχές της όσφρησης.
Οι διαταραχές της όσφρησης μπορεί να οφείλονται σε ποικίλα αίτια, τα συνηθέστερα των οποίων είναι τα ακόλουθα:
Από το 2009 στις ΗΠΑ το FDA απαγόρευσε τη χρήση ορισμένων ενδορρινικών φαρμάκων διότι η τοποθέτησή τους στη μύτη μπορεί να επηρεάσει την όσφρηση. Στα φάρμακα αυτά περιλαμβάνεται το ρινικό σπρέϊ και ρινική πηκτή ψευδαργύρου.
Έχει υπολογιστεί ότι ένα 95% των διαταραχών της γεύσης οφείλονται μάλλον σε διαταραχή της όσφρησης, παρά στην αποκλειστική μερική ή ολική απώλεια της γεύσης. Η δυσλειτουργία της γεύσης μπορεί να είναι πλήρης ή μερική ή να αφορά όλες ή μερικές από τις γευστικές ικανότητες (γλυκό, πικρό, ξινό, αλμυρό και το νόστιμο [umami]).
Στους ασθενείς με διαταραγμένη ή χαμένη την όσφρηση θα πρέπει να γίνεται λεπτομερής ωτορινολαρυγγολογικός ενδοσκοπικός έλεγχος των ρινικών κοιλοτήτων, ρινοφάρυγγα, στόματος και στοματοφάρυγγα, προσεκτικός έλεγχος από τον Ωτορινολαρυγγολόγο της 1ης εγκεφαλικής συζυγίας (οσφρητικό νεύρο), της έβδομης εγκεφαλικής συζυγίας (προσωπικό νεύρο), της πέμπτης εγκεφαλικής συζυγίας (τρίδυμο νεύρο), της ένατης εγκεφαλικής συζυγίαςω (γλωσσοφαρυγγικό και της δέκατης εγκεφαλικής συζυγίας (πνευμονογαστρικό νεύρο).
Σε πολλές περιπτώσεις ενδείκνυται να γίνει αξονική και μαγνητική τομογραφία του σπλαγχνικού κρανίου, αλλά και του εγκεφάλου. Συνήθως στους περισσότερους από τους μισούς ασθενείς με διαταραχή της όσφρησης, η όσφρηση αποκαθίσταται με την πάροδο του χρόνου.
Όσο περισσότερο χρονικό διάστημα υπάρχει μια οσφρητική δυσλειτουργία, τόσο λιγότερη πιθανότητα έχει να αποκατασταθεί. Η αποκατάσταση της οσφρητικής λειτουργίας επηρεάζεται και από τη σοβαρότητα της βλάβης, το φύλο (δυσχερέστερη η αποκατάσταση στους άνδρες) και το κάπνισμα [8].
Σημειώνεται ότι τα άτομα που έχουν έλλειψη ψευδαργύρου έχουν πολύ πτωχή όσφρηση.
Η έλλειψη ψευδαργύρου είναι γνωστός παράγοντας κινδύνου κακής υγείας του εγκεφάλου και εκδήλωσης νευροεκφυλιστικής νόσου του κεντρικού νευρικού συστήματος.
Η έλλειψη του ψευδαργύρου, που προκαλεί ανοσμία, προηγείται πολλά χρόνια πριν από την ανάπτυξη της νευροεκφύλιστικής νόσου.
Έχει παρατηρηθεί επίσης ότι πολλά άτομα με ανισορροπία των επιπέδων του ψευδαργύρου βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο να εμφανίσουν νόσο του Alzheimer [10].
Αναφέρεται ότι το 30% του πληθυσμού των υπερηλίκων στις αναπτυγμένες οικονομικά χώρες έχει χαμηλά επίπεδα ψευδαργύρου (έλλειψη ψευδαργύρου) [11].
Πολλές χρόνιες νόσοι, που παρατηρούνται στα ηλικωμένα άτομα , όπως η αθηρωματοσκλήρυνση, διαβήτης τύπου 2, νευροεκφυλιστικές διαταραχές, νόσος του Parkinson, νόσος του Alzheimer γεροντική εκφύλιση της ωχράς κηλίδος, διαταραχές της όσφρησης και της γεύσης, μπορεί να οφείλονται στη χρόνια φλεγμονή και το αυξημένο οξειδωτικό στρες.
Ο ψευδάργυρος είναι ένας ισχυρός αντιοξειδωτικός και αντιφλεγμονώδης παράγοντας, που παίζει καθοριστικό ρόλο στη ομαλή λειτουργία της επίκτητης και της κυταρικής ανοσίας.
Η συμπληρωματική χορήγηση ψευδαργύρου από το στόμα στα άτομα άνω των 65 ετών ελαττώνει τη συχνότητα των λοιμώξεων, η του οξειδωτικού στρες και την παραγωγή φλεγονωδών κυτταροκινών. Προκαλεί μείωση της συχνότητας τύφλωσης των πασχόντων από γεροντική εκφύλιση της ωχράς κηλίδος, αύξηση του αθηρωματοπροστατευτικού αποτελέσματος και βελτίωση της όσφρησης και της γεύσης.
Ο ψευδάργυρος είναι ένας μοριακός σηματοδότης για τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος. Επίσης ο ψευδάργυρος ρυθμίζει πολλούς μεταγραφικούς παράγοντες που συμμετέχουν στη γονιδιακή έκφραση των φλεγμονωδών κυτταροκινών [11].
Για την αντιμετώπιση των διαταραχών της όσφρησης επιλέγεται η πιο ευαπορρόφητη μορφή ψευδαργύρου, που είναι ο πικολινικός ψευδάργυρος.
Από τα σκευάσματα πικολινικού ψευδαργύρου επιλέγεται αυτό, το οποίο περιέχει στην κάθε κάψουλά του 10mg πικολινικού ψευδαργύρου και αντί εκδόχων και χημικών συντηρητικών περιέχει 119mg βιταμίνης C.
H Βιταμίνη C προάγει περαιτέρω την απορρόφηση του ψευδαργύρου, καθιστώντας το Zincobell ένα από τα αποτελεσματικότερα σκευάσματα ψευδαργύρου που κυκλοφορεί στην Ελλάδα.
H λήψη μεγάλων ποσοτήτων ψευδαργύρου, πέραν των 50mg ημερησίως για περίοδο 6-8 εβδομάδων μπορεί να επηρεάσει τη βιοδιαθεσιμότητα του χαλκού.
Η λήψη μεγάλων δόσεων ψευδαργύρου προκαλεί τη σύνθεση της μεταλλοθειονεΐνης (πρωτεΐνη που συνδέεται με τον χαλκό).
Η μεταλλοθειονεΐνη παγιδεύει τον χαλκό μέσα στα κύτταρα του εντέρου και παρεμποδίζει τη συστηματική του απορρόφηση. Η καθημερινή λήψη ψευδαργύρου σε δόση κάτω των 40mg δεν επηρεάζει την απορρόφηση του χαλκού, ενώ απόν άλλη πλευρά, η λήψη υψηλών ποσοτήτων χαλκού δεν επηρεάζει την απορρόφηση του ψευδαργύρου [12].
Βιβλιογραφία 1. Malaty J, Malaty IA. Smell and taste disorders in primary care. Am Fam Physician. 2013 Dec 15;88(12):852-9. 2. Reiter ER1, DiNardo LJ, Costanzo RM. Effects of head injury on olfaction and taste. Otolaryngol Clin North Am. 2004 Dec;37(6):1167-84. 3. Bergman JE1, Bocca G, Hoefsloot LH, Meiners LC, van Ravenswaaij-Arts CM. J Anosmia predicts hypogonadotropic hypogonadism in CHARGE syndrome.Pediatr. 2011 Mar;158(3):474-9. 5. Mascagni P1, Consonni D, Bregante G, Chiappino G, Toffoletto F. Olfactory function in workers exposed to moderate airborne cadmium levels. Neurotoxicology. 2003 Aug;24(4-5):717-24. 6. El Aïdli S1, Kastalli S, Zaïem A, Lakhoua G, Rejeibi I, Loueslati MH, Daghfous R, Belkahia C. Recurrent dysosmia induced by pyrazinamide. Fundam Clin Pharmacol. 2009 Oct;23(5):539-41. 7. Adjei S1, Houck AL, Ma K, Wesson DW. Age-dependent alterations in the number, volume, and localization of islands of Calleja within the olfactory tubercle. Neurobiol Aging. 2013 Nov;34(11):2676-82. 8. Rahayel S1, Frasnelli J, Joubert S. The effect of Alzheimer's disease and Parkinson's disease on olfaction: a meta-analysis. Behav Brain Res. 2012 May 16;231(1):60-74. 9. Braidy N1, Poljak A2, Marjo C3, Rutlidge H3, Rich A3, Jayasena T1, Inestrosa NC4, Sachdev P5. Metal and complementary molecular bioimaging in Alzheimer's disease. Front Aging Neurosci. 2014 Jul 15;6:138. doi: 10.3389/fnagi.2014.00138. eCollection 2014. 10. Tomita H. Zinc-deficient disorders of sense organs--dark adaptation, taste and smell disorders.Nihon Rinsho. 1996 Jan;54(1):141-7. 11. Prasad AS.Zinc: An antioxidant and anti-inflammatory agent: Role of zinc in degenerative disorders of aging.J Trace Elem Med Biol. 2014 Aug 12. pii: S0946-672X(14)00150-3. 12. King JC, Cousins RJ. Zinc. In: Shils ME, Shike M, Ross AC, Caballero B, Cousins RJ, eds. Modern Nutrition in Health and Disease. 10th ed. Baltimore: Lippincott Williams & Wilkins; 2006:271-285. 13. Equils O, Lekaj K, Fattani S, Wu A, Liu G. Proposed mechanism for anosmia during COVID-19: The role of local zinc distribution. J Transl Sci 2020; 7: 1–2. Σημείωση:Το παρόν επιστημονικό άρθρο γράφτηκε για λόγους ενημέρωσης των ιατρών και των λοιπών επιστημόνων υγείας και δεν αποτελεί μέσο διάγνωσης ή αντιμετώπισης ή πρόληψης ασθενειών, ούτε αποτελεί ιατρική συμβουλή για ασθενείς, από τον συγγραφέα ή τους συγγραφείς του άρθρου.
|
|
