Κύρια αιτία τύφλωσης στα άτομα άνω των 65 ετών είναι η ηλικιακή  γεροντική εκφύλιση της ωχράς κηλίδος [ΗΓΕΩΚ}.

Η ωχρά κηλίδα (ή κηλίς) είναι τμήμα του αμφιβληστροειδούς χιτώνα του οφθαλμού, που συμμετέχει στην κεντρική όραση.

Παπαδήμας   Α. Χρήστος Ιατρός, Χειρουργός Οφθαλμίατρος Διαμαντίδη Δημητρίου 22-24, Κορυδαλλός, 18120, ΑΤΤΙΚΗΣ 2104958505, 6977776813 VISION EYE CARE Ζερβονικόλα 6, Μάνδρα, 19600, ΑΤΤΙΚΗΣ 2105550122

Δρ Δημήτριος Ν. Γκέλης Ιατρός, Ωτορινολαρυγγολόγος, Οδοντίατρος, Διδάκτωρ της Ιατρικής σχολής με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην έρευνα της δράσης του ψευδαργύρου στον ανθρώπινο οργανισμό www.gelis.gr,   www.pharmagel.gr

Υποτίθεται ότι ο ψευδάργυρος παίζει κάποιο ρόλο στην ανάπτυξη της ΗΓΕΩΚ για τους εξής λόγους:

1. Ο ψευδάργυρος υπάρχει σε υψηλές συγκεντρώσεις στο σημείο εκείνο του αμφιβληστροειδούς που προσβάλλεται από την ΗΓΕΩΚ.

2. Η περιεκτικότητα του αμφιβληστροειδούς σε ψευδάργυρο έχει αποδειχτεί ότι ελαττώνεται με την ηλικία.

3.Με την πάροδο της ηλικίας περιορίζεται η δραστηριότητα ορισμένων ενζύμων του αμφιβληστροειδούς.

Σε έρευνα μεγάλου αριθμού ατόμων στην Αυστραλία βρέθηκε ότι η βρώση μιας μερίδας ψαριού εβδομαδιαίως (145 γραμμαρια) και μία (145 γραμμαρια) ή δύο μερίδες καρυδιών εβδομαδιαίως συνδέεται με περιορισμό του κινδύνου πρώιμης ΗΓΕΩΚ, δέκα χρόνια αργότερα. Η λήψη μεγαλυτέρων ποσοτήτων από αυτά τα τρόφιμα δεν είχε αυξημένη προστασία [1].

Σε μια διπλή τυφλή τυχαιοποιημένη κλινική μελέτη ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο σε 74 άτομα με ΗΓΕΩΚ βρέθηκε ότι η συμπληρωματική χορήγηση μονοκυστεϊνικού ψευδαργύρου σε δόση 50mg/ημερησίως επί 6 μήνες βελτίωσε τη λειτουργία της ωχράς κηλίδος, δηλαδή την οπτικιή οξύτητα, την ευαισθησία της αντίθεσης και τη φωτοαποκατάσταση [2].

Από κλινικές παρατηρήσεις και πειραματικά δεδομένα έχει βρεθεί ότι η συμπληρωματική χορήγηση αντιοξειδωτικών και ή ψευδαργύρου μπορεί να καθυστερήσει την εξέλιξη της ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδος και την απώλεια της όρασης.

Στα άτομα ηλικίας άνω των 55 ετών θα πρέπει να γίνεται οφθαλμολογική εξέταση με διεσταλμένη την κόρη για να καθορίζεται ο κίνδυνος ανάπτυξης προχωρημένης  ΗΓΕΩΚ [3].

Drusen είναι κίτρινες εναποθέσεις κάτω από τον αμφιβληστροειδή, οι οποίες συνίστανται από λιπίδια και γλυκοπρωτεΐνη. Το drusen πιθανόν να μην προκαλεί ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδος. Όμως, μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο σε κάποιο άτομο, να την αναπτύξει.

Τα άτομα με εκτεταμένα ενδιάμεσου μεγέθους drusen, με τουλάχιστον 1 μεγάλο drusen, μη κεντρική γεωγραφική ατροφία στο ένα ή και στα δύο μάτια ή προχωρημένη ΗΓΕΩΚ  ή απώλεια της όρασης  λόγω ΗΓΕΩΚ  στον ένα οφθαλμό και χωρίς αντενδείξεις, όπως το κάπνισμα, πρέπει να παίρνουν συμπληρωματικά αντιοξειδωτικά και επιπλέον ψευδάργυρo[4].

Σύμφωνα με την έρευνα AREDS στους ασθενείς με ΗΓΕΩΚ κατηγορίας 3 [γεωγραφική ατροφία που δεν περιλαμβάνει το κέντρο της ωχράς κηλίδος, εκτεταμένα ενδιάμεσα drusen ή τουλάχιστον 1 μεγάλο drusen] και κατηγορίας 4 [προχωρημένη ΗΓΕΩΚ ή οπτική οξύτητα μικρότερη από  20/32 λόγω της ΗΓΕΩΚ στο ένα μάτι] συνιστάται η χορήγηση της φόρμουλας, η δράση της οποίας  στηρίζεται σε αποδείξεις      [evidence-based (EB)] ήτοι: Βιταμίνη C (500 mg) + Βιταμίνη E (400 IU); Ψευδάργυρος (25 mg) + Χαλκός  (2 mg/ημερησίως) [5].

Επιπρόσθετα μπορεί να ασκεί θετικό αποτέλεσμα με τη  χορήγηση λουτεΐνης (10 mg/ημερησίως) και ζεαξανθίνης  (2 mg/ ημερησίως ) αντι για β-καρωτένιο [6]. To β-καρωτένιο έχει αναφερθεί ως παράγοντας κινδύνου πρόκλησης καρκίνου του πνεύμονα σε πρώην καπνιστές [7]. 

Έχει βρεθεί ότι η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδος  σχετίζεται με τα αυξημένα επίπεδα της ομοκυστεΐνης και τα ελαττωμένα επίπεδα της βιταμίνης Β12 [8].

Χορηγείται το πιο ευαπορρόφητο συμπλήρωμα βιταμίνης Β12, που περιέχει δύο από τις πιο αποτελεσματικές μορφές της βιταμίνης Β12, τη  μεθυλκοβαλαμίνη και αδενοσυλκοβαλαμίνη [Dr Gkelis' Safe Vitamin B12]. Δοσολογία: 0,5 ml ή 8 σταγόνες ή μισό σταγονόμετρο υπογλωσσίως, το πρωί με κενό στομάχι. Το διάλυμα παραμένει στο στόμα για 10 δευτερόλεπτα και μετά καταπίνεται.

Η έλλειψη βιταμίνης  D  έχει επανειλημμένα σχετιστεί με ποικίλες οξείες και χρόνιες νόσους. Mεταξύ αυτών περιλαμβάνεται και η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδος.

Ο μεταβολίτης της βιταμίνης D3, η 1,25 διυδρόξυβιταμίνη D3, δρα ως τροποποιητής του κυτταρικού πολλαπλασιασμού, της διαφοροποίησης και της απόπτωσης  των κυττάρων. Από τα υπάρχοντα  πειραματικά και κλινικά δεδομένα φαίνεται ότι, τα σχετικά χαμηλά επίπεδα της βιταμίνης D3  θα μπορούσαν να αποτελέσουν  ιδιαίτερο παράγοντα κινδύνους ανάπτυξης πρόωρης και όψιμης εκφύλισης της ωχράς κηλίδος [9].

Επιλέγεται η χορήγηση φυσικής και όχι συνθετικής βιταμίνης D3, που φέρεται μαζί με βιολογικό εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο [D3 Gkelin drops]. O συνδυασμός αυτός καθιστά τη φυσική βιταμίνη D3, ακόμη πιο ευαπορρόφητη. Για τη δοσολογία βλέπε: D3 Gkelin drops. Τα άτομα που παίρνουν βιταμίνη D3 σε μεγάλες δόσεις πρέπει ταυτόχρονα να παίρνουν και βιταμίνη K2  και μαγνήσιο. 

Οι ασθενείς θα πρέπει να ενημερώνονται από το γιατρό τους για την πιθανότητα εκδήλωσης ανεπιθύμητων ενεργειών των συμπληρωμάτων επί μακράς χορηγήσεώς τους [πάνω από 10 χρόνια ο ψευδάργυρος, ο χαλκός, η βιταμίνη C, η βιταμίνη Ε και πάνω από 5 χρόνια η λουτεΐνη και ζεαξανθίνη].

Από τα συμπληρώματα ψευδαργύρου, που κυκλοφορούν το, Zincobell που περιέχει σε κάθε κάψουλά του 10mg πικολινικού ψευδαργύρου και 119mg βιταμίνης C είναι το πιό ευαπορρόφητο από το λεπτό έντερο και αυτό έχει ως επακόλουθο την υψηλή βιοδιαθεσιμότητα του ψευδαργύρου.

Η συνήθης δόση του Zincobell είναι μια κάψουλα ημερησίως, που μπορεί να φτάσει τα 40mg ημερησίως. Το Zincobell λαμβάνεται πρό του φαγητού. 

Έχει βρεθεί ότι η καθημερινή συμπληρωματική χορήγηση Goji berry επί 90 συνεχόμενες ημέρες  βελτίωσε την οπτική πυκνότητα της χρωστικής της ωχράς κηλίδος, σε ασθενείς με αρχόμενη ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδος, αυξάνοντας στους ασθενείς, μάλλον τα   επίπεδα της ζεαξανθίνης του ορού, παρά της λουτεΐνης.

Μετά από αυτά τα δεδομένα υποστηρίζουν οι ερευνητές ότι το Γκότζι μπέρι [Goji  berry] μπορεί να είναι μια αποτελεσματική θεραπευτική παρέμβαση για την πρόληψη και ανάσχεση της εξέλιξης της ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδος. Περισσότερα βλέπε: Γκότζι μπέρι.

Βιβλιογραφική Τεκμηρίωση

1. Tan JS, Wang JJ, Flood V, Mitchell P: Dietary fatty acids and the 10-year incidence of age-related macular degeneration: the Blue Mountains Eye Study. Arch Ophthalmol 2009;127:656-665

2. Newsome DA. A randomized, prospective, placebo-controlled clinical trial of a novel zinc-monocysteine compound in age-related macular degeneration. Curr Eye Res. 2008;33(7):591-598.  (PubMed)

3. Age-Related Eye Disease Study Research Group. A randomized, placebo-controlled, clinical trial of high-dose supplementation with vitamins C and E, beta carotene, and zinc for age-related macular degeneration and vision loss: AREDS report no. 8. Arch Ophthalmol. 2001 Oct;119(10):1417-36.

4. Evans JR. Antioxidant vitamin and mineral supplements for slowing the progression of age-related macular degeneration. Cochrane Database Syst Rev. 2006 Apr 19;(2):CD000254.

5. Andreatta W1, El-Sherbiny S. Evidence-based nutritional advice for patients affected by age-related macular degeneration. Ophthalmologica. 2014;231(4):185-90.

6. Paul S. et al. Lutein, Zeaxanthin, and meso-Zeaxanthin: The Basic and Clinical Science Underlying Carotenoid-based Nutritional Interventions against Ocular DiseaseProg Retin Eye Res. Author manuscript; available in PMC 2017 Jan 1. Published in final edited form as: Prog Retin Eye Res. 2016 Jan; 50: 34–66

7. Age-Related Eye Disease Study 2 Research Group. Lutein + zeaxanthin and omega-3 fatty acids for age-related macular degeneration: the Age-Related Eye Disease Study 2 (AREDS2) randomized clinical trial. JAMA. 2013 May 15;309(19):2005-15. doi: 10.1001/jama.2013.4997.

8. Huang P, Wang F, Sah BK, Jiang J, Ni Z2, Wang J, Sun X. Homocysteine and the risk of age-related macular degeneration: a systematic review and meta-analysis. Sci Rep. 2015 Jul 21;5:10585. doi: 10.1038/srep10585.

9. Layana AG1,et al. Vitamin D and Age-Related Macular Degeneration. Nutrients. 2017 Oct 13;9(10). pii: E1120. doi: 10.3390/nu9101120.

Σημείωση: Το παρόν επιστημονικό άρθρο γράφτηκε για λόγους ενημέρωσης των ιατρών και των λοιπών επιστημόνων υγείας και δεν αποτελεί  μέσο διάγνωσης ή αντιμετώπισης ή πρόληψης ασθενειών, ούτε αποτελεί ιατρική συμβουλή για ασθενείς, από τον συγγραφέα ή τους συγγραφείς του άρθρου. 

Την ευθύνη της διάγνωσης, θεραπείας και πρόληψης των ασθενειών τις έχει μόνον ο θεράπων ιατρός του κάθε ασθενούς, αφού πρώτα κάνει προσεκτικά ακριβή διάγνωση. 

Γιαυτό συνιστάται η αποφυγή της αυθαίρετης εφαρμογής ιατρικών πληροφοριών από μη ιατρούς. Τα συμπληρώματα διατροφής δεν είναι φάρμακα, αλλά μπορεί να χορηγούνται συμπληρωματικά, χωρίς να παραιτούνται οι ασθενείς από  τις αποδεκτές υπό της ιατρικής επιστήμης θεραπείες ή θεραπευτικές τεχνικές και μεθόδους, που γίνονται, όταν χρειάζονται, υπό ιατρική καθοδήγηση,  παρακολούθηση και ευθύνη. Οι παρατιθέμενες διαφημίσεις εξυπηρετούν της δαπάνες συντήρησης της παρούσας ιστοσελίδας 


Το παρόν άρθρο προστατεύεται από το Νόμο 2121/1993 και 4481/2017 για την πνευματική ιδιοκτησία. Η ολική ή μερική αντιγραφή του παρόντος επιστημονικού άρθρου χωρίς τη γραπτή έγκριση του Δρ Δημητρίου Ν. Γκέλη θεωρείται κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας και διώκεται βάσει της νομοθεσίας.

.