Ο ψευδάργυρος, απαραίτητο για τη ζωή ιχνοστοιχείο

Ο ψευδάργυρος είναι ένα διατροφικό απαραίτητο για τη διατήρηση της ζωής ιχνοστοιχείο, το οποίο δρα ως καταλύτης βιοχημικών αντιδράσεων και συμμετέχει σε δομικές και ρυθμιστικές λειτουργίες του ανθρωπίνου σώματος.

Δρ Δημήτριος Ν. Γκέλης, Ιατρός, Ωτορινολαρυγγολόγος, Οδοντίατρος, Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Φλάμπουρο Λουτρακίου, 20300, Τ. 27440 23768, 6944280764  www.gelis.gr   www.pharmagel.gr   pharmage@otenet.gr ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ: Συμπληρωματική Ιατρική, Κλινική Φαρμακολογία, Ιατρική Διατροφολογία

Αικατερίνη Γκέλη  Ιατρός,  Ακτινοδιαγνώστρια  με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην Ιατρική Διατροφολογία, Ακτινοδιαγνωστική και  Υπερηχογραφική Διαγνωστική Περιβαλλοντική Ιατρική,  Συμπληρωματική Ιατρική Διεύθυνση Ιατρείου: Παπαληγούρα 16, Άσσος  Κορινθίας, Τηλ. 2741087758, 6944644820  email:kgkeli@hotmail.com

Οι έρευνες που έχουν γίνει μέχρι τώρα για τις λειτουργίες του ψευδαργύρου απέδειξαν ότι ο ψευδάργυρος  είναι απαραίτητο ιχνοστοιχείο για κάθε μορφή ζωής. Η έλλειψη ή η ανεπάρκειά του ψευδαργύρου, αν εκδηλωθεί σε πολλά άτομα ενός πληθυσμού, δημιουργεί σοβαρά προβλήματα δημόσιας υγείας

Η ανίχνευση του ψευδαργύρου σε περισσότερα από 300 ένζυμα και άλλες πρωτεΐνες αποδεικνύει τη σημασία του ψευδαργύρου για την ομαλή λειτουργία του οργανισμού.

Τα ιόντα του ψευδαργύρου συμμετέχουν  στη ρύθμιση της κυτταρικής λειτουργίας [1].

Η σοβαρή έλλειψη ψευδαργύρου είναι μια σπάνια κατάσταση, που μπορεί να οφείλεται σε γενετικά ή επίκτητα αίτια. Η έλλειψη ψευδαργύρου λόγω κακής διατροφής, ονομάζεται συχνά οριακή έλλειψη ψευδαργύρου και είναι διαδεδομένη στις υπό ανάπτυξη χώρες, προσβάλλοντας περίπου 2 δισεκατομμύρια ανθρώπους [2].

Η έλλειψη του ψευδαργύρου είναι εξαπλωμένη στις χώρες με πτωχή έως μέτρια οικονομία και συμβάλλει σημαντικά στην εκδήλωση διάρροιας, πνευμονίας και ελονοσίας, οι οποίες είναι νόσοι υψηλής νοσηρότητας και θνησιμότητας των παιδιών. Η έλλειψη ψευδαργύρου  παρεμποδίζει επίσης και τη σωματική ανάπτυξη [3].

Συνιστώμενη ημερήσια δόση [RDA] για τον ενήλικο άνδρα και γυναίκα είναι αντιστοίχως 11 mg/ημερησίως και 8 mg/ημερησίως [4].

Η έλλειψη του ψευδαργύρου διαταράσσει τη σωματική ανάπτυξη των παιδιών, μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές στην εγκυμοσύνη, να διαταράξει τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και να αυξήσει την προδιάθεση προς τις λοιμώξεις

Ο ψευδάργυρος είναι απαραίτητος για την ομαλή λειτουργία του γαστρεντερικού, του αναπαραγωγικού,  του κεντρικού νευρικού συστήματος και τη διατήρηση της ακοής στους ηλικιωμένους [5].

Οι δερματικές εκδηλώσεις από την έλλειψη του ψευδαργύρου παρατηρούνται τυπικά, όταν υπάρχει μέτρια έως σοβαρή έλλειψη  και εκδηλώνονται ως αλωπεκία, δερματίτιδα περιστοματική, των άκρων και της περιοχής του περινέου

Η έλλειψη του ψευδαργύρου όταν χρονίσει μπορεί να εξελιχθεί σε μια θανατηφόρο διαδικασία [6]..

Ο ψευδάργυρος χορηγείται συμπληρωματικά στη  θεραπεία του κοινού κρυολογήματος, την ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδος, το διαβήτη, την ακμή τη λοίμωξη HIV/AIDS. [7, 8] 

Υποστηρίζεται ότι ο ψευδάργυρος μπορεί να προλάβει την εκφύλιση της ωχράς κηλίδος του αμφιβληστροειδούς [9].

Υψηλής βιοδιαθεσιμότητας ψευδάργυρος υπάρχει στο κρέας, τα αυγά, τα θαλασσινά, ενώ χαμηλής βιοδιαθεσιμότητας ψευδάργυρος υπάρχει στα δημητριακά, του σπόρους και τα λαχανικά.

Αυτό οφείλεται στην παρεμπόδιση της απορρόφησης του ψευδαργύρου από το έντερο, εξαιτίας του φυτικού οξέος, που περιέχουν αυτές οι τροφές. Οι αυξημένες συγκεντρώσεις φυτικού οξέος που υπάρχουν στο διαιτολόγιο  των λαών των αναπτυσσομένων χωρών θεωρούνται σημαντικά ανασταλτικές για την απορρόφηση του ψευδαργύρου [10].

Η μακροχρόνια καθημερινή κατανάλωση ψευδαργύρου πέραν της ανώτερης ανεκτής δόσης των 40 mg/ημερησίως μπορεί να οδηγήσει σε έλλειψη χαλκού [11].

Από τις υπάρχουσες μορφές ψευδαργύρου, η πιο ευαπορρόφητη είναι του πικολινικού ψευδαργύρου [12, 13]. Ο πικολινικός ψευδάργυρος απορροφάται αποτελεσματικότερα και ταχύτερα, όταν χορηγείται ταυτόχρονα με τη βιταμίνη C [14].

Οι κάψουλες ZINCOBELL περιέχουν 10mg πικολινικού ψευδαργύρου και 119mg βιταμίνης C. Η ημερήσια δόση του  ZINCOBELL είναι 1 κάψουλα με το φαγητό  [8]. Η ημερήσια δόση του Zincobell δεν πρέπει να ξεπερνάει τα 40mg.

Βιβλιογραφική Τεκμηρίωση

1.Maret W. Zinc biochemistry: from a single zinc enzyme to a key element of life. Adv Nutr. 2013 Jan 1;4(1):82-91. doi: 10.3945/an.112.003038.

2.Roohani N1, Hurrell R, Kelishadi R, Schulin R. Zinc and its importance for human health: An integrative review. J Res Med Sci. 2013 Feb;18(2):144-57.

3.Mayo-Wilson E1, Junior JA, Imdad A, Dean S, Chan XH, Chan ES, Jaswal A, Bhutta ZA. Zinc supplementation for preventing mortality, morbidity, and growth failure in children aged 6 months to 12 years of age. Cochrane Database Syst Rev. 2014 May 15;5:CD009384. doi: 10.1002/14651858.CD009384.pub2.

4.Lim KH1, Riddell LJ, Nowson CA, Booth AO, Szymlek-Gay EA. Iron and zinc nutrition in the economically-developed world: a review. Nutrients. 2013 Aug 13;5(8):3184-211. doi: 10.3390/nu5083184.

5.Shambaugh GE Jr. Zinc: the neglected nutrient. Am J Otol. 1989 Mar;10(2):156-60.

6.Corbo MD1, Lam J. Zinc deficiency and its management in the pediatric population: a literature review and proposed etiologic classification. J Am Acad Dermatol. 2013 Oct;69(4):616-624.e1. doi: 10.1016/j.jaad.2013.04.028. Epub 2013 May 17

7.Jones CY1, Tang AM, Forrester JE, Huang J, Hendricks KM, Knox TA, Spiegelman D, Semba RD, Woods MN. Micronutrient levels and HIV disease status in HIV-infected patients on highly active antiretroviral therapy in the Nutrition for Healthy Living cohort. J Acquir Immune Defic Syndr. 2006 Dec 1;43(4):475-82.

8.Singh M1, Das RR. Zinc for the common cold. Cochrane Database Syst Rev. 2013 Jun 18;6:CD001364. doi: 10.1002/14651858.CD001364.pub4.

9. Andreatta W1, El-Sherbiny S. Evidence-based nutritional advice for patients affected by age-related macular Ophthalmologica. 2014;231(4):185-90. doi: 10.1159/000357528. Epub 2014 Feb 1.

10.Ribeiro MA1, Cominetti C, Kakazu MH, Sarkis JE, Dainty J, Fox TE, Cozzolino SM. Zinc absorption in Brazilian subjects fed a healthy meal. J Hum Nutr Diet. 2014 Apr;27 Suppl 2:313-20. doi: 10.1111/jhn.12119. Epub 2013 May 2.

11.   Food and Nutrition Board, Institute of Medicine. Zinc. Dietary reference intakes for vitamin A, vitamin K, arsenic, boron, chromium, copper, iodine, iron, manganese, molybdenum, nickel, silicon, vanadium, and zinc. Washington, D.C.: National Academy Press; 2001:442-501.  (National Academy Press)

12. Barrie SA, Wright JV, Pizzorno JE, Kutter E, Barron PC. Comparative absorption of zinc picolinate, zinc citrate and zinc gluconate in humans. Agents Actions. 1987 Jun;21(1-2):223-8.

13. Linus Pauling Institute : Micronutrient Information Center  Zinc, Last updated 6/11/15  

14. Gromova OA, Torshin IY, Pronin AV, Kilchevsky MA. [Synergistic application of zinc and vitamin C to support memory, attention and the reduction of the risk of the neurological diseases]. Zh Nevrol Psikhiatr Im S S Korsakova. 2017;117(7):112-119. doi: 10.17116/jnevro201711771112-119.

Σημείωση:Το παρόν επιστημονικό άρθρο γράφτηκε για λόγους ενημέρωσης των ιατρών και των λοιπών επιστημόνων υγείας και δεν αποτελεί  μέσο διάγνωσης ή αντιμετώπισης ή πρόληψης ασθενειών, ούτε αποτελεί ιατρική συμβουλή για ασθενείς, από τον συγγραφέα ή τους συγγραφείς του άρθρου.

Την ευθύνη της διάγνωσης, θεραπείας και πρόληψης των ασθενειών τις έχει μόνον ο θεράπων ιατρός του κάθε ασθενούς, αφού πρώτα κάνει προσεκτικά ακριβή διάγνωση.

Γιαυτό συνιστάται η αποφυγή της αυθαίρετης εφαρμογής ιατρικών πληροφοριών από μη ιατρούς. Τα συμπληρώματα διατροφής δεν είναι φάρμακα, αλλά μπορεί να χορηγούνται συμπληρωματικά, χωρίς να παραιτούνται οι ασθενείς από  τις αποδεκτές υπό της ιατρικής επιστήμης θεραπείες ή θεραπευτικές τεχνικές και μεθόδους, που γίνονται, όταν χρειάζονται, υπό ιατρική καθοδήγηση,  παρακολούθηση και ευθύνη. Οι παρατιθέμενες διαφημίσεις εξυπηρετούν της δαπάνες συντήρησης της παρούσας ιστοσελίδας 

Το παρόν άρθρο προστατεύεται από το Νόμο 2121/1993 και 4481/2017 για την πνευματική ιδιοκτησία. Η ολική ή μερική αντιγραφή του παρόντος επιστημονικού άρθρου χωρίς τη γραπτή έγκριση του