Δρ Δημήτριος Ν. Γκέλης, Ιατρός, Ωτορινολαρυγγολόγος, Οδοντίατρος, Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Φλάμπουρο Λουτρακίου, 20300, Τ. 27440 23768, 6944280764  www.gelis.gr   www.pharmagel.gr   pharmage@otenet.gr ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ: Συμπληρωματική Ιατρική, Κλινική Φαρμακολογία, Ιατρική Διατροφολογία

Αικατερίνη Γκέλη  Ιατρός,  Ακτινοδιαγνώστρια  με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην Ιατρική Διατροφολογία, Ακτινοδιαγνωστική και  Υπερηχογραφική Διαγνωστική Περιβαλλοντική Ιατρική,  Συμπληρωματική Ιατρική Διεύθυνση Ιατρείου: Παπαληγούρα 16, Άσσος  Κορινθίας, Τηλ. 2741087758, 6944644820  email:kgkeli@hotmail.com

Έρευνες που έχουν γίνει μέχρι σήμερα δεν έχουν αποδείξει την ύπαρξη κάποιας ξεκάθαρης αιτιολογίας των εμβοών που δεν συνυπάρχουν με κάποια πάθηση των αυτιών και γι΄αυτό δεν υπάρχει μέχρι σήμερα μία και μοναδική θεραπεία των εμβοών.

Παρά τούτο έχει βρεθεί ότι στα άτομα που λείπει ο ψευδάργυρος, η χορήγηση ψευδαργύρου  μπορεί να δράσει θεραπευτικά σε σημαντικό ποσοστό ασθενών. Επίσης στα άτομα με έλλειψη βιταμίνης Β12, η χορήγηση βιταμίνης Β12 βελτίωσε τις εμβοές και τη νευραισθητήρια βαρηκοΐα τους.

Έχει βρεθεί επίσης ότι ασθενείς με διαταραχές του θυρεοειδούς, που έχουν εμβοές στα αυτιά, σε σημαντικό ποσοστό μπορεί να ανακουφιστούν από τις εμβοές τους παίρνοντας την κατάλληλη θεραπεία για τη θυρεοειδική διαταραχή και ταυτόχρονα ψευδάργυρο.

Υπάρχουν ασθενείς με εμβοές που έχουν πολύ χαμηλά επίπεδα βιταμίνης Β12 και ψευδαργύρου. Τα άτομα αυτά μπορεί να βοηθηθούν παίρνοντας συμπληρωματική βιταμίνη Β12 [Dr Gkelis’ Safe Vitamin B12] και ψευδάργυρο με βιταμίνη C [Zincobell].

Παρακάτω περιγράφονται οι βασικές έρευνες που τεκμηριώνουν τη συμπληρωματική αντιμετώπιση των βουητών στ΄αυτιά.

Σχέση των εμβοών των αυτιών με τον ψευδάργυρο και τη λειτουργία του θυρεοειδούς

Ο ψευδάργυρος, ως ιχνοστοιχείο,  μεσολαβεί στην ομαλή λειτουργία πολλών ορμονών ή υπάρχει στη χημική δομή πολλών ορμονικών υποδοχέων. Γιαυτό το λόγο η έλλειψη ψευδαργύρου οδηγεί σε ποικίλες λειτουργικές  και ορμονικές διαταραχές  [1].  

Είναι γνωστό από το 1980 ότι  σε άτομα με νόσο του θυρεοειδούς (υποθυρεοειδισμό ή υπερθυρεοειδισμό)  είναι πολύ συνηθισμένος ο  ανώμαλος μεταβολισμός του ψευδαργύρου[2].

Από παλιές έρευνες που έχουν γίνει σε ζώα η έλλειψη ψευδαργύρου σχετίζεται με την ύπαρξη χαμηλών συγκεντρώσεων της Τ3 ορμόνης του θυρεοειδούς αδένα στον ορό του αίματος [3].

Ο ψευδάργυρος μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στο μεταβολισμό των ασθενών με χαμηλές τιμές της Τ3 και μπορεί, εν μέρει, να συμβάλλει στη μετατροπή της Τ4 προς Τ3, στους ανθρώπους [4].

Ο υποθυρεοειδισμός, είναι αναγνωρισμένο πλέον, ότι μεταξύ των άλλων μπορεί να προκαλέσει και διάχυτη απώλεια τριχών των μαλλιών σε ανθρώπους. Ο ψευδάργυρος και άλλα ιχνοστοιχεία, όπως ο χαλκός και το σελήνιο χρειάζονται για τη σύνθεση των ορμονών του θυρεοειδούς. Η έλλειψη αυτών των ιχνοστοιχείων  προκαλεί υποθυρεοειδισμό.

Αντιστρόφως, οι ορμόνες του θυρεοειδούς είναι απαραίτητες για την απορρόφηση του ψευδαργύρου. Γιαυτό το λόγο ο υποθυρεοειδισμός  μπορεί να οδηγήσει σε επίκτητη έλλειψη ψευδαργύρου. Η απώλεια τριχών της κεφαλής που έχει αποδοθεί στον υποθυρεοειδισμό μπορεί να μη βελτιωθεί με τη χορήγηση θυροξίνης, εκτός και αν χορηγηθεί συμπληρωματικά και ψευδάργυρος [5].

Έχει βρεθεί ότι οι ποικίλες νόσοι του θυρεοειδούς, όπως η αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα, υποθυρεοειδισμός και υπερθυρεοειδισμός σχετίζονται σημαντικά  με τις εμβοές των αυτιών [6, 7, 8].

Είναι δυνατόν όμως, εκτός από τη θυρεοειδική νόσο ο πάσχων να έχει και έλλειψη ψευδαργύρου.

Σχέση του ψευδαργύρου με τις εμβοές

Στα άτομα άνω των 60 ετών με εμβοές,  αυτές είναι πολύ πιθανόν να οφείλονται σε  έλλειψη ψευδαργύρου.

Το εσωτερικό αυτί  ή έσω ους  περιέχει τις μεγαλύτερες συγκεντρώσεις ψευδαργύρου από οποιοδήποτε άλλο όργανο του ανθρωπίνου σώματος [9].

Με πολυάριθμες κλινικές μελέτες έχει αποδειχτεί η σχέση της  έλλειψης  ψευδαργύρου, που έχει ένας οργανισμός,  με τις εμβοές των αυτιών και τη νευραισθητήρια βαρηκοΐα .

Η νευραισθητήρια βαρηκοΐα είναι ο πιο συνηθισμένος τύπος ακουστικής απώλειας, που παρατηρείται σε  εξαιρετικά μεγάλο ποσοστό των ατόμων άνω των 65 ετών.

Ο όρος νευραισθητήρια βαρηκοΐα δηλώνει τη βαρηκοΐα που οφείλεται σε παθολογικές αλλαγές της δομής του εσωτερικού αυτιού ή σε βλάβη του ακουστικού νεύρου.

Σε μια μελέτη του Shambaugh GE Jr (1989) αναφέρεται ότι η συμπληρωματική χορήγηση ψευδαργύρου σε ηλικιωμένα άτομα με οριακά επίπεδα έλλειψης ψευδαργύρου, βελτίωσε, στο ένα τρίτο από αυτά τα άτομα, τις  εμβοές  και τη νευραισθητήρια βαρηκοΐα  τους [9]. 

Σε μιαν άλλη κλινική μελέτη βρέθηκε ότι η συμπληρωματική χορήγηση 34-68 mg ψευδαργύρου  σε πάσχοντες από εμβοές, επί δύο εβδομάδες, προκάλεσε σημαντική βελτίωση της αριθμητικής κλίμακας των εμβοών [10].

Σε Γαλλική μελέτη, στην οποία περιγράφεται η χρησιμοποίηση του ψευδαργύρου κατά των εμβοών παρατηρήθηκαν θετικά αποτελέσματα στο  52% των περιπτώσεων. Από αυτές τις περιπτώσεις εμβοών, στο 15% υπήρξε καλή βελτίωση και στο υπόλοιπο 37% υπήρξε μικρότερης έκτασης βελτίωση των συμπτωμάτων, η οποία όμως ήταν σημαντική. Μεγαλύτερη βελτίωση έδειξαν οι πάσχοντες από εμβοές συνεχούς χαρακτήρα, σε σύγκριση με τις λοιπές μορφές εμβοών [11].

Σε μια τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο μελέτη ασθενών με εμβοές των αυτιών, από τους οποίους το 31% είχε χαμηλά επίπεδα ψευδαργύρου, περιγράφεται ότι η καθημερινή χορήγηση ψευδαργύρου  σε δόση 50mg, επί δύο μήνες,  υπήρξε  πολύ βοηθητική για τον περιορισμό των εμβοών. Στην εν λόγω δημοσίευση δεν αναφέρεται εάν η πιο παρατεταμένη στο χρόνο χορήγηση ψευδαργύρου είχε σημαντικότερα αποτελέσματα [12].

BΛΕΠΕ ΕΠΙΣΗΣ: Αντιμετώπιση  των  εμβοών  και  της  νευραισθητήριας  βαρηκοΐας  με  τη  συμπληρωματική   χορήγηση ψευδαργύρου© 

Σχέση των εμβοών με την έλλειψη βιταμίνης Β12

Τα άτομα που πάσχουν από εμβοές ώτων θα πρέπει να μετρούν τα επίπεδα της βιταμίνης Β12 στον ορό του αίματός τους, διότι η έλλειψη της βιταμίνης Β12  έχει συνδεθεί με χρόνιες εμβοές και νευραισθητήρια βαρηκοΐα.

Οι ασθενείς με εμβοές θα πρέπει να ελέγχουν αν έχουν έλλειψη της βιταμίνης Β12. Σε δημοσίευση που έγινε στο “American Journal of Otolaryngology” το 1993 αναφέρεται ότι στα 100 άτομα με εμβοές και νευραισθητήρια βαρηκοΐα που ερευνήθηκαν,  το 47% είχε έλλειψη βιταμίνης Β12. Μερικά από αυτά τα άτομα βελτίωσαν τα συμπτώματά τους, παίρνοντας συμπληρωματικά βιταμίνη Β12 [13].

Σε μια μελέτη του Singh C και των συνεργατών (2016) καθορίστηκε ο ρόλος της βιταμίνης Β12 στη θεραπεία των εμβοών.

Σε μια τυχαιοποιημένη, διπλή, τυφλή, πιλοτική μελέτη ερευνήθηκαν 40 ασθενείς με εμβοές ώτων. Από αυτούς οι 20 (ομάδα Α) πήραν ενδομυϊκά 1 ml βιταμίνης Β12 (2500 mcg), κάθε εβδομάδα για, επί 6 εβδομάδες. Στους υπόλοιπους 20 ασθενείς χορηγήθηκε εικονικό φάρμακο (φυσιολογικός ορός) σε δόση 0.1ml , ενδομυϊκώς..

Πριν και μετά  τη  θεραπεία έγινε στους ασθενείς και των δύο ομάδων ακοομέτρηση και μέτρηση των επιπέδων της βιταμίνης Β12 στον ορό του αίματός τους.

Από όλο το σύνολο των ασθενών, οι 17 (42.5%) είχαν έλλειψη βιταμίνης Β12, έχοντας θέσει ως κατώτερο φυσιολογικό επίπεδο τα 250pg/ml.

Tα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι οι πάσχοντες από έλλειψη βιταμίνης Β12 είχαν σημαντική βελτίωση του δείκτη μέσης σοβαρότητας των εμβοών και της ανάλογης οπτικής κλίμακας [visual analog scale (VAS)] μετά τη θεραπεία με βιταμίνη Β12.

Η έρευνα αυτή αποδεικνύει τη σύνδεση της έλλειψης βιταμίνης Β12 και των εμβοών και το θεραπευτικό ρόλο της χορήγησης βιταμίνης Β12 στα άτομα με έλλειψη βιταμίνης Β12 και εμβοές [14].

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Α: Σε κάθε ασθενή με εμβοές, μεταξύ των εργαστηριακών εξετάσεων που πρέπει να κάνει πρέπει να περιλαμβάνεται λεπτομερής έλεγχος της λειτουργίας του θυρεοειδούς, η μέτρηση των επιπέδων του ψευδαργύρου, του χαλκού (όταν είναι πολύ χαμηλός ο ψευδάργυρος αυξάνουν τα επίπεδα του χαλκού), της βιταμίνης Β12.

Οι φυσιολογικές τιμές της Β12 σε κάποιον ασθενή, πολλές φορές είναι ψευδείς, διότι υπάρχει λειτουργική έλλειψη της βιταμίνης Β12. Η ασφαλέστερη εκτίμηση των επιπέδων της βιταμίνης Β12 επιτυγχάνεται, μετρώντας εκτός από τη βιταμίνη Β12 και τα επίπεδα της ομοκυστείνης και του μεθυλμαλονικού οξέος, που πρέπει να είναι:

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Β: Οι εμβοές ώτων σε ορισμένα άτομα μπορεί να οφείλονται αποκλειστικά στην έλλειψη μόνο ψευδαργύρου ή μόνο βιταμίνης Β12 ή στην ταυτόχρονη έλλειψη ψευδαργύρου και βιταμίνης Β12.

 Σε άλλα άτομα οι εμβοές μπορεί να οφείλονται σε κάποια πάθηση μόνο του θυρεοειδούς ή σε κάποια πάθηση του θυρεοειδούς και ταυτόχρονη έλλειψη ψευδαργύρου ή κάποια πάθηση του θυρεοειδούς και έλλειψη βιταμίνης Β12 ή κάποια πάθηση του θυρεοειδούς και ταυτόχρονη έλλειψη ψευδαργύρου και βιταμίνης Β12.

Είναι πολύ γνωστό ότι οι αλλαγές των επιπέδων του ψευδαργύρου  σχετίζονται με αλλαγές των λειτουργιών του θυρεοειδούς αδένα και αντιστρόφως.

Θεραπευτική συμπληρωματική αντιμετώπιση των εμβοών

Οι εμβοές ασθενών  με  διαταραχές της λειτουργία του θυρεοειδούς που συνοδεύονται και από έλλειψη ψευδαργύρου συνιστάται, εκτός από τη θεραπεία αποκατάστασης της λειτουργίας του θυρεοειδούς με φάρμακα που χορηγεί ο ενδοκρινολόγος , να παίρνουν συμπληρωματικά την πιο ευαπορρόφητη μορφή πικολινικού ψευδαργύρου σε συνδυασμό βιταμίνης C, που ενισχύει επιπλέον την απορρόφηση του ψευδαργύρου [Zincobell].

To  Zincibell περιέχει σε κάθε κάψουλα 10mg ψευδαργύρου και 119mg βιταμίνης C. Στα άτομα με υποθυρεοειδισμό, ανάλογα με τις συγκεντρώσεις του ψευδαργύρου που έχουν ανιχνευτεί στον ορό του αίματός τους, μπορούν να πάρουν  3 έως 4 κάψουλες Zincobell ημερησίως, ήτοι 30-40mg ψευδαργύρου, επί τρείς μήνες.

 Ανά τρίμηνο ελέγχονται στον ορό του αίματος οι συγκεντρώσεις του ψευδαργύρου και του χαλκού, διότι αν αυξηθούν πολύ τα επίπεδα του ψευδαργύρου μειώνονται τα επίπεδα του χαλκού και διαταράσσεται η ομοιοστασία αυτών των δύο ιχνοστοιχείων.

Παρ΄όλα αυτά  και παρά τις υπάρχουσες αποδείξεις, η δυσλειτουργία του θυρεοειδούς  δεν βελτιώνεται πάντοτε με τη συμπληρωματική χορήγηση ψευδαργύρου, ακόμη και στις περιπτώσεις συμπληρωματικής χορήγησης ψευδαργύρου σε λατομα που είχαν έλλειψη ψευδαργύρου [16].

Αν στους ασθενείς με εμβοές διαγνωστεί  έλλειψη βιταμίνης Β12 δεν είναι πια αναγκαίο να χορηγηθεί ενδομυϊκώς  βιταμίνη Β12 (κοβαλαμίνη ή υδροξυκοβαλαμίνη), που είναι λίαν επώδυνη.

Η υπογλώσσια χορήγηση 2500μg (1.5ml) των ευαπορροφήτων από τον υπογλώσσιο βλεννογόνο  μορφών της βιταμίνης Β12 (μεθυλκοβαλαμίνη + αδενοσυλκοβαλαμίνη) για 8 εβδομάδες δημιουργεί ταχύτατα επάρκεια βιταμίνης Β12.

Το υπογλώσσιο διάλυμα μεθυλκοβαλαμίνης + αδενοσυλκοβαλαμίνης κυκλοφορεί με την εμπορική ονομασία Dr Gkelis’ Safe Vitamin B12. Περισσότερα βλέπε: www.vitaminb12.gr και Dr Gkelis’ Safe Vitamin B12.

Βλέπε επίσης: Εμβοές ώτων και η σχέση τους με την έλλειψη βιταμίνης Β12©

Βιβλιογραφική Τεκμηρίωση

1.BaltaciAK,MogulkocR. Leptin, NPY, Melatonin and Zinc Levels in Experimental Hypothyroidism and Hyperthyroidism: The Relation to Zinc. Biochem Genet. 2017 Jun;55(3):223-233. doi: 10.1007/s10528-017-9791-z. Epub 2017 Jan 17.

2.Y. Nishi, R. Kawate, and T. Usui Zinc metabolism in thyroid disease. Postgrad Med J. 1980 Dec; 56(662): 833–837.

3.Pavia M Jr, Paier B, Hagmüller K, Zaninovich AA. [Zinc inhibits the in vitro conversion of thyroxine to triiodothyronine in brown adipose issue]. Medicina (B Aires). 1999;59(3):265-8.

4.Nishiyama S, Futagoishi-Suginohara Y, Matsukura M, Nakamura T, Higashi A, Shinohara M, Matsuda I Zinc supplementation alters thyroid hormone metabolism in disabled patients with zincdeficiency. J Am Coll Nutr. 1994 Feb;13(1):62-7.

5.Betsy A, Binitha M, Sarita S. Zinc deficiency associated with hypothyroidism: an overlooked cause of severe alopecia. Int J Trichology. 2013 Jan;5(1):40-2. doi: 10.4103/0974-7753.114714.

6.Elliott B.  Diagnosing and treating hypothyroidism.Nurse Pract. 2000 Mar; 25(3):92-4, 99-105.[PubMed] [Ref list]

7.Perry B, Gantz B. Medical and surgical evaluation and management of tinnitus In: Tyler RS, editor. Tinnitus Handbook. San Diego, CA: Singular Publishing Group; 2000. pp. 221–241.

8.Bhatia PL, Gupta OP, Agrawal MK, Mishr SK. Audiological and vestibular function tests in hypothyroidism. Laryngoscope. 1977 Dec;87(12):2082-9.

9.Shambaugh GE Jr. Zinc: the neglected nutrient. Am J Otol 1989 Mar;10(2):156-60.

10. Ochi K, Ohashi T, Kinoshita H, Akagi M, Kikuchi H, Mitsui M, Kaneko T, Kato I. The serum zinc level in patients with tinnitus and the effect of zinc treatment. Nippon Jibiinkoka Gakkai Kaiho 1997 Sep;100(9):915-9.

11. Gersdorff M, Robillard T, Stein F, Declaye X, Vanderbemden S. A clinical correlation between hypozincemia and tinnitus. Arch Otorhinolaryngol 1987;244(3):190-3.

12.Arda HN, Tuncel U, Akdogan O, Ozluoglu LN. The role of zinc in the treatment of tinnitus. Otol Neurotol. 2003 Jan;24(1):86-9.

13. Shemesh Z1, Attias J, Ornan M, Shapira N, Shahar A. Vitamin B12 deficiency in patients with chronic-tinnitus and noise-induced hearing loss. Am J Otolaryngol. 1993 Mar-Apr;14(2):94-9.

14. Singh C, Kawatra R, Gupta J, Awasthi V, Dungana H. Therapeutic role of Vitamin B12 in patients of chronic tinnitus: A pilot study. Noise Health. 2016 Mar-Apr;18(81):93-7. doi: 10.4103/1463-1741.178485.

15. Carmel R., Sarrai M. Diagnosis and management of clinical and subclinical cobalamin deficiency: advances and controversies. Curr. Hematol. Rep. 2006;5:23–33. [PubMed]

16.Kalinin M, Bibi H. [INTERDEPENDENCY BETWEEN ZINC AND THYROID GLAND: THE DISCUSSION IS TO BE CONTINUED]. Harefuah. 2016 Aug;155(8):495-497.

Σημείωση:Το παρόν επιστημονικό άρθρο γράφτηκε για λόγους ενημέρωσης των ιατρών και των λοιπών επιστημόνων υγείας και δεν αποτελεί  μέσο διάγνωσης ή αντιμετώπισης ή πρόληψης ασθενειών, ούτε αποτελεί ιατρική συμβουλή για ασθενείς, από τον συγγραφέα ή τους συγγραφείς του άρθρου.

Την ευθύνη της διάγνωσης, θεραπείας και πρόληψης των ασθενειών τις έχει μόνον ο θεράπων ιατρός του κάθε ασθενούς, αφού πρώτα κάνει προσεκτικά ακριβή διάγνωση.

Γιαυτό συνιστάται η αποφυγή της αυθαίρετης εφαρμογής ιατρικών πληροφοριών από μη ιατρούς. Τα συμπληρώματα διατροφής δεν είναι φάρμακα, αλλά μπορεί να χορηγούνται συμπληρωματικά, χωρίς να παραιτούνται οι ασθενείς από  τις αποδεκτές υπό της ιατρικής επιστήμης θεραπείες ή θεραπευτικές τεχνικές και μεθόδους, που γίνονται, όταν χρειάζονται, υπό ιατρική καθοδήγηση,  παρακολούθηση και ευθύνη. Οι παρατιθέμενες διαφημίσεις εξυπηρετούν της δαπάνες συντήρησης της παρούσας ιστοσελίδας 



Το παρόν άρθρο προστατεύεται από το Νόμο 2121/1993 και 4481/2017 για την πνευματική ιδιοκτησία. Η ολική ή μερική αντιγραφή του παρόντος επιστημονικού άρθρου χωρίς τη γραπτή έγκριση του Δρ Δημητρίου Ν. Γκέλη θεωρείται κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας και διώκεται βάσει της νομοθεσίας.