Η άσκηση της Ιατρικής Επιστήμης και Τέχνης επιτυγχάνεται όχι μόνο με τη σκληρή και αενάως συνεχιζόμενη εκπαίδευση, το ταλέντο, τα φυσικά και ψυχολογικά προσόντα του γιατρού, αλλά και μέσα από την πίστη του γιατρού για το έργο του και τον τρόπο που το ασκεί.

Ο γιατρός είναι ο συνεχιστής των γνώσεων και των εμπειριών των δασκάλων του, των συναδέλφων του και εφαρμοστής των γνώσεων που είναι καταγραμμένες υπεύθυνα στα ιατρικά συγγράμματα και Ιατρικά περιοδικά.

Η πίστη του γιατρού για το λειτούργημά του εγκαθίσταται με τη μελέτη των έργων του πατρός της Ιατρικής του Ιπποκράτους του Κώου.

Η Ιπποκρατική σκέψη εδραίωσε την Ιατρική επιστήμη και την Ιατρική δεοντολογία. Ο κάθε γιατρός στην πορεία της επαγγελματικής του ζωής διαμορφώνει  την ιατρική συμπεριφορά του βάσει των προσωπικών αρχών του και βάσει των αρχών που μας παρέδωσε ο Ιπποκράτης.

Δρ Δημήτριος Ν. Γκέλης, Ιατρός, Ωτορινολαρυγγολόγος, Οδοντίατρος, Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Φλάμπουρο Λουτρακίου, 20300, Τ. 27440 23768, 6944280764  www.gelis.gr   www.pharmagel.gr   pharmage@otenet.gr ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ: Συμπληρωματική Ιατρική, Κλινική Φαρμακολογία, Ιατρική Διατροφολογία

Ο γιατρός ξεκινώντας τη σταδιοδρομία του, αμέσως συνειδητοποιεί το ρηθέν από τον Ιπποκράτη:

Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρά, η ευκαιρία φευγαλέα, η πείρα απατηλή υποκείμενη σε σφάλματα, η δε ορθή κρίση των πραγμάτων δύσκολη.

Σταδιακά ο γιατρός συνειδητοποιεί στην πράξη τους επόμενους στοχασμούς του Ιπποκράτη, που συμβάλουν στη διαμόρφωση της προσωπικής συμπεριφοράς και ιατρικής φιλοσοφίας του κάθε γιατρού:

Να είσαι ωφέλιμος στον άρρωστο ή τουλάχιστον να μη του προκαλείς κακό
[Ασκείν περί τα νουσήματα δύο, ωφελέειν ή μη βλάπτειν] 

Αρκούν τα κακά που προκαλούν οι αρρώστιες στους ασθενείς, δεν χρειάζεται να προσθέσει κι άλλα ο γιατρός.

Ο κάθε άρρωστος πρέπει να προσεγγίζεται εξατομικευμένα για τη σωστή διάγνωση και θεραπεία του.

Ο γιατρός πρέπει να συνεργάζεται με τις θεραπευτικές δυνάμεις της Φύσεως.

Ο γιατρός πρέπει να ερευνάει και να αξιολογεί τον άρρωστο συνολικά σαν πάσχοντα οργανισμό και σαν προσωπικότητα

Ο γιατρός δεν χορηγεί φάρμακα στην τύχη, αλλά οφείλει να προσπαθεί πρώτα να βρει την αιτία της νόσου, να κάνει ακριβή διάγνωση και μετά να χορηγήσει θεραπεία

Έχοντας κατά νουν αυτές τις βασικές Ιπποκρατικές ρήσεις χτίζει και ο γιατρός την ιατρική του φυσιογνωμία.

Ο γιατρός οφείλει να διδάσκει στον κάθε άρρωστο τις αρχές της υγιεινής ζωής, να διαδίδει γνώσεις που προλαβαίνουν τις αρρώστιες και να τους μαθαίνει πώς να επιβιώνουν σωματικά και ψυχολογικά στην καθημερινή τους ζωή.

Η αληθινή γνώση και η απλή γνώμη διαφέρουν μεταξύ τους. Το ένα γεννάει την επιστήμη, το άλλο την άγνοια. Ο γιατρός ποτέ δεν εκφράζει γνώμη, που δεν είναι επιστημονικά τεκμηριωμένη.

Η ιατρική είναι ένα ευεργετικό λειτούργημα. Γι'αυτό δεν είναι δυνατόν να ασκείται από ερασιτέχνες γιατρούς. Ο γιατρός οφείλει να είναι μέσα στο λειτούργημά του άριστος επαγγελματίας, δηλαδή να έχει συνείδηση της βαριάς επαγγελματικής του ευθύνης, της περιορισμένης εξουσίας του, της λανθασμένης, πολλές φορές εμπειρίας του και της πιθανότητας, άλλοι συνάδελφοί του να είναι καλύτερα πληροφορημένοι από αυτόν για κάποιο ιατρικό θέμα.

Ο καλός επαγγελματίας (μη ερασιτέχνης) γιατρός οφείλει, όταν δεν βρίσκεται σε καλή ψυχολογική ή σωματική κατάσταση να αποφεύγει να δίδει τις υπηρεσίες του. Ο άρρωστος περιμένει πάντοτε να πάρει βοήθεια και ενέργεια από το γιατρό. Αν γιατρός είναι ανήμπορος, μπορεί να γίνει αναποτελεσματικός.

Ο επαγγελματίας γιατρός (μη ερασιτέχνης) ακούει προσεκτικά κάθε πληροφορία που του δίδει ο ασθενής του για την υγεία του. Ποτέ δεν βιάζεται. Παρατηρεί με οξύτητα τον ασθενή, τον εξετάζει προσεκτικά και δίδει μεγάλη σημασία στις λεπτομέρειες.

Ο γιατρός οφείλει να έχει εξουδετερώσει τον εγωισμό και την ανταγωνιστικότητα προς τους συναδέλφους του. Αν αγνοεί ή αμφιβάλει για το πώς πρέπει να αντιμετωπίσει επιτυχώς έναν ασθενή, οφείλει να τόν παραπέμψει σε άλλο συνάδελφό του, ικανότερο απ’ αυτόν. Ο άρρωστος είναι ιερό πρόσωπο για τον γιατρό και ο γιατρός οφείλει να του συμπεριφέρεται με ευλάβεια.

Η αποτελεσματική άσκηση της Ιατρικής παρέχει υψίστη ψυχική ικανοποίηση στο γιατρό. Ο επαγγελματίας γιατρός (μη ερασιτέχνης) επιδιώκει πρώτα την ψυχική του ικανοποίηση από την άσκηση του επαγγέλματός του.

Η επαγγελματική ζωή του γιατρού είναι στρωμένη με πολλές αόρατες παγίδες. Ο γιατρός πρέπει να φυλάγεται από την άγνοια και την ανοησία. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με τη συνεχή εγρήγορση και ψυχική ετοιμότητα, τη διαρκή μελέτη, άριστη γνώση του διαδικτύου, άριστη γνώση Αγγλικών και Αγγλικής ιατρικής ορολογίας (όλα τα αξιόπιστα ιατρικά περιοδικά είναι γραμμένα στα Αγγλικά, στα διεθνή συνέδρια η γλώσσα που χρησιμοποιείται είναι η Αγγλική), μελέτη της Ελληνικής και διεθνούς λογοτεχνίας, γνώση και κατανόηση της Αρχαίας Ελληνικής φιλοσοφίας, αρίστη γνώση και ικανότητα χειρισμού της Ελληνικής γλώσσας, ενημέρωση για τα τρέχοντα φιλοσοφικά ρεύματα, κατανόηση των βασικών θρησκειών, ώστε να μπορεί να κατανοεί τους ασθενείς διαφορετικών θρησκευμάτων ή δογμάτων από τη δική του θρησκεία. Ο γιατρός που έχει δικό του αταλάντευτο πιστεύω (ανεξάρτητα από το αντικείμενο της πίστεώς του) ενισχύει την υγιή αυτοπεποίθησή του, πράγμα που βοηθάει στην ενίσχυση της αποτελεσματικότητας του γιατρού.

Στην επαγγελματική ιατρική (μη ερασιτεχνική) δεν παραβλέπονται οι λεπτομέρειες που αφορούν το ιατρικό πρόβλημα των ασθενών, διότι ο γιατρός μπορεί να σώσει και να σωθεί, πολλές φορές γνωρίζοντας διαγνωστικές και θεραπευτικές λεπτομέρειες ενός ιατρικού προβλήματος, που αγνοούν ή παραβλέπονται από άλλους.

Ο γιατρός πρέπει να είναι διαθέσιμος σε οποιονδήποτε, οποιαδήποτε ώρα του εικοσιτετραώρου. Το τηλέφωνο του γιατρού ποτέ δεν μένει κλειστό. Αν ο γιατρός αδυνατεί να απαντήσει σε κάποιο τηλεφώνημα, απαντάει μόλις έχει τη δυνατότητα. Η ταπεινοφροσύνη εμπλουτισμένη με λελογισμένη αυτοπεποίθηση ευνοούν την αποτελεσματικότητα του γιατρού.

Ο γιατρός απαντάει πάντοτε σε κάθε μήνυμα που του στέλνουν μέσω του διαδικτύου.

Ο επαγγελματίας (μη ερασιτέχνης) γιατρός εργάζεται με διαφάνεια. Οι ασθενείς αισθάνονται ασφαλείς όταν γνωρίζουν με ποιόν έχουν να κάνουν. Ο γιατρός δεν μπορεί να είναι αρεστός και συμπαθής στους πάντες. Αν ο ασθενής δεν συμπαθεί το γιατρό, καλόν είναι να αλλάζει γιατρό.

Ο επαγγελματίας (μη ερασιτέχνης) γιατρός οφείλει να δείχνει το ίδιο ενδιαφέρον, στοργή, φιλευσπλαχνία και αγάπη σε οποιοδήποτε άτομο του ζητήσει βοήθεια, ακόμη κι αν δεν το συμπαθεί, ανεξάρτητα από την οικονομική του επιφάνεια.

Ο επαγγελματίας (μη ερασιτέχνης) γιατρός οφείλει να γνωρίζει ή τουλάχιστον να είναι ενημερωμένος για οποιαδήποτε ορθόδοξη ή εναλλακτική θεραπεία, που είναι επιστημονικά τεκμηριωμένη και μπορεί να ωφελήσει τον ασθενή του.

Η εναλλακτική ιατρική έχει αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια, γιατί από ιατρικές διαδόσεις που ήταν, σήμερα κάθε εναλλακτική θεραπεία έχει τύχει έρευνας που συνεχίζεται και η ιατρική κοινότητα γνωρίζει ποια εναλλακτική θεραπεία μπορεί να είναι ή όχι αποτελεσματική.

Ο αχάριστος ασθενής δεν είναι ασυνήθιστος. Ο επαγγελματίας (μη ερασιτέχνης) γιατρός μένει ανεπηρέαστος από την αχάριστη συμπεριφορά και είναι πάντοτε διαθέσιμος να βοηθήσει και τον αγνώμονα, χωρίς ποτέ να εκφράσει την πικρία του. Άλλωστε και η αχαριστία δεν είναι σημείο νόσου; 

Ορισμένοι άνθρωποι, χωρίς να έχουν εξεταστεί ή βλαφτεί από το γιατρό, αρέσκονται να τον δυσφημούν και να τον συκοφαντούν. Η συκοφαντία είναι κοινωνική και επαγγελματική δολοφονία. Ο γιατρός οφείλει να αντέχει τη συκοφαντία και να βοηθάει με μεγαλοψυχία τους συκοφάντες του. Ο γιατρός γνωρίζει ότι πίσω από τη συκοφαντική συμπεριφορά ενός ατόμου κρύβεται συνήθως κάποια σοβαρή ή σωματική νόσος και γι' αυτό δείχνει απεριόριστη κατανόηση, στοργή και ευσπλαχνία στους συκοφάντες του.

Ο γιατρός δεν κρατάει μυστικά των θεραπευτικών επιτυχιών του και γενναιόδωρα τα μεταδίδει στους συναδέλφους του και ιδιαίτερα στους νεωτέρους, χωρίς ίχνος ιδιοτέλειας.

Δρ Γκέλης Ν. Δημήτριος